زانكۆیا دھۆك پێشوازی ل شاندەكێ بلند یێ ئەلمانی ب سەرۆكاتیا فلوریان ھاسلەر، وەزیرێ دەولەتێ بۆ ھەماھەنگیا سیاسی ل ویلایەتا بادن فورتمبیرگ كر، كو ویلایەتەكا كۆمارا ئەلمانیا یا ئێكگرتی یە، شاندێ ناڤبری كو نوینەرێن قۆنسلخانا ئەلمانیا ل ھەولێرێ و سەرنڤێسەرێ رۆژناما شفابیش تسایتنگ یا ئەلمانی ژلایێ سەرۆكێ زانكۆیا دھۆك، د. داود سلێمان ئەتروشی ڤە ل ئاڤاھیێ پەیمانگەھا چارەسەریا دەروونی و تراومایێ (IPP) ھاتە پێشوازیكرن.

ئارمانجا سەرەكی یا ڤێ سەرەدانێ، ئاگەھدار بوون بوو بۆ دەستپێشخەریێن ھەڤكاریێ دناڤبەرا IPP و زانكۆیا دھۆك دا. شاندێ ناڤبری ب یاوەریا پرۆفسیۆر جان ئیلھان كلزیلھان راگرێ پەیمانگەھا چارەسەریا دەروونی و تراومایێ گەنگەشە ل دۆر پرۆژین ھەڤپشك ئەنجامدان ب ئارمانجا پەرەپێدانا پەیوەندیا دل گەل پەیمانگەھا چارەسەریا دەروونی و تراومایێ ژ لایێ پێشڤەچوونا ئەكادیمی و پشكداریكرنا قوتابیا و خزمەتێن پەیمانگەھێ بۆ جڤاكێ دەڤەرێ و پەنابەر و ئاوارەیا.

دیسان د ڤێ سەرەدانێ دا، د. بھار سلێمان ژ پەیمانگەھا چارەسەریا دەروونی و تراومایێ راوێژكاری دەربارەی پاكێجا پەیمانگەھێ و دەستپێشخەریێن وێ ئەنجامدا و سوپاسیا پشتەڤانی و خزمەتێن حكومەتا ئەلمانی كر و جەخت ل سەر ئەركێ سەرەكی یێ پەیمانگەھا چارەسەریا دەروونی و تراومایێ د چارەسەركرنا ئاریشێن ساخلەمیێ و عەقلی كر، ب تایبەتی د ماوێ رویدانێن سالا ٢٠١٤ و ھاتنا ھژمارەكا زۆر یا پەنابەر و ئاوارەیا بۆ پارێزگەھا دھۆكێ.

دیسان سەرۆكێ زانكۆیا دھۆكـ، د. داود ئەتروشی باس ل ھەلویستێن ب زەحمەت كر یێن پێدڤی ب ساخلەمیا عەقلی ھەی كو ھەر تاكەك ل دویڤ جھێ خۆ تووشی وان ھەلویستا دبیت، دیسان جەخت ل سەر گرنگیا ھەڤكاریا جیھانی كر د چارەسەركرنا ڤان جۆرە ئاریشەیا. دیسان رێز و سوپاسیێن زانكۆیا دھۆك بۆ پالپشتیا بەردەوام یا حكومەتا ئەلمانی و ڤان ھەولێن سەرەكی یێن وێ ئاراستەكرن.

ھەروەسا فلوریسان ھاسلەر ئاماژە ل رۆلێ گرنگ یێ پەیمانگەھا چارەسەریا دەروونی و تراومایێ و كلینیكا شنگالێ دا و جەخت ل سەر گرنگیا بەرنامێ پەیمانگەھا چارەسەریا دەروونی و تراومایێ و كاریگەریا وێ یا ئەرێنی ل سەر جڤاكێن دەڤەری كر.

ژ لایێ خۆڤە ئیبراھیم خەلیل، نوینەرێ پەیمانگەھا چارەسەریا دەروونی و تراومایێ نیشاندانەكا ھویری پێشكێشكر، كو بەرنامە و پرۆژێن IPP تێدا ھاتنە روھنكرن و تێگەھشتنەكا كویرتر بۆ پشكداریێن ئەكادیمی یێن IPP ل زانكۆیا دھوك و بەرنامێن پێگەھاندنێ یێن تایبەت د بەرژەوەندیا جڤاكی دا پێشكێشكر.

ل دویماھیێ دانوستاندن د ناڤبەرا ئەندامێن شاندێ ناڤبری و ستافێ زانكۆیا دھۆك و قوتابیا دا ھاتە ئەنجامدان، و دانوستاندن ژ لایێ د. كیزیلھان ھاتە برێڤەبرن، د دانوستاندنێ دا جەخت ل سەر پێگیریا ھەڤپشكو ھەولێن ھەڤكاریێ ھاتە كرن.

زانكۆیا دھۆك سوپاسیێن خۆ ئاراستەی فلوریان ھاسلەری و ھەمی ئەندامێن شاندێ ناڤبری بۆ سەرەدانا وان و پالپشتیا وان یا بەردەوام دكەت. ئەڤ ھەڤپشكیە پێنگاڤەكا گرنگە د پەرەپێدانا ھەڤپشكیێن ناڤدەولەتی و جەختێ ل سەر پێگیریا ھەڤپشك دكەت بۆ بەرھنگاربوونا ئاستەنگێن ساخلەمیا دەروونی و عەقلی و پەیداكرنا جڤاكێن ساخلەم.

زانكۆیا دھۆك

زانكۆیا دھۆك زانكۆیەكا حكومی یە ل باژێرێ دھۆكێ، ب دویراتیا 150 كیلومەترا ژ باكورێ رۆژئاڤا ھەولێرێ – پایتەختێ ھەرێما كوردستانا عیراقێ. باژێرێ دھۆكێ دكەڤیتە د گەلیەكێ جواندا دەوروبەرێن وی چیایێن بلندن. كەمپا زانكۆیێ دەڤەرەكا كەسك یا مەزنە ل لایێ رۆژئاڤا باژێری و دیمەنەكێ جوان بەرامبەر باژێرێ دھۆكێ و سرۆشتێ دەوروبەر ھەیە. زانكۆیا دھۆك ل چریا ئێكێ 1992 ھاتیە دامەزراندن. ب دوو كۆلیژەیا ب تنێ دەستپێكریە بۆ دابینكرنا داخازیا دەڤەرێ ژ دەرچوویێن بسپور. نوكە زانكۆیا دھۆك ژ 19 كولیژا پێكدھێت كو 67 پشكێن زانستی بخۆڤەدگریت. پتری 24000 قوتابی ل زانكۆیا دھۆك دخوینن و پتری 4000 كادرێ ئەكادیمی و كارگێری ھەیە. قوتابیێن زانكۆیا دھۆك د ناڤ باشترین جڤاكێن ئەكادیمی ل دەڤەرێ دخوینن، د بوارێن جودا دا وەكو چاندن، پزیشكی، پزیشكی فیتێرنەری، تەلارسازی، ئەندازیاری، زانستێن مرۆڤایەتی، زمان، پەروەردا بنەرەت، ئابور و پلاندانانا جھەكی. زانكۆیا دھۆك ھەڤپشكیەكا بھێز ھەیە ب رێكا پەیوەندیێن خۆ ل گەل چەندین سازیێن خواندنا بلند و سەنتەرێن ڤەكۆلینان ل سەرانسەری جیھانێ وەكو: زانكۆیا بوردو، زانكۆیا ئیندیانا IU، زانكۆیا نیویورك NYU، زانكۆیا نوتردام ND، زانكۆیا ئەركنساس ل لیتل رۆك UA، زانكۆیا بریدج ووتر ل ویلایەتێن ئێكگرتی یێن ئەمریكا، زانكۆیا وارسو ل پۆلەندا، زانكۆیا گلاسكۆ ل ئسكوتلەندا، زانكۆیا توینتی ل ھۆلەندا، زانكۆیا لایبزیگ، زانكۆیا LLC، زانكۆیا ئولدنبۆرگ، زانكۆیا فیشتا، زانكۆیا فلینسبۆرگ، زانكۆیا دورتموند TU، زانكۆیا گیسین THM ل ئەلمانیا، زانكۆیا توسیكا، زانكۆیا پاڤیا، زانكۆیا ساپینزا ل ئیتالیا، زانكۆیا دیۆستۆ، زانكۆیا بەرشەلۆنا و زانكۆیا گەرەنادا UGR ل ئسپانیا، زانكۆیا لوند ل سوید، زانكۆیا ساسكس ل بەریتانیا، زانكۆیا تامبیری ل فنلەندا، زانكۆیا شاریقە و زانكۆیا خورفكان ل ئیمارات، و چەندین زانكۆیێن دی. دیسان زانكۆیا دھۆك ئەندامەكا چالاكە ل ئێكەتیا نێڤدەولەتی یا زانكۆیان IAU و ئێكەتیا زانكۆیێن دەریا ناڤەراست UNIMED و ئێكەتیا زانكۆیێن عەرەبی AARU.

راگەهاندنا زانکۆیا دهۆک؛ ٢٣ـی چریا ئێکێ ٢٠٢٣

وەرگێران: ماهر کێستەیی

فۆتۆ: محەمەد عەبدولکەریم