ل رۆژا 12/9/2021 زانكۆیا دهۆك كۆنفرانسێ زانستی یێ نێڤده‌وله‌تی یێ سیێ ب هه‌ڤكاری دگه‌ل ده‌سته‌یا ئینسكلۆپیدیا پارتی دیموكراتی كوردستان، ب هه‌لكه‌فتا سالڤه‌گه‌را (60) یا شۆره‌شا ئه‌یلولێ ل ژێر ناڤێ (شۆره‌شا ئه‌یلوولێ وه‌چه‌رخانه‌ك د دیرۆكا سیاسی یا كوردی دا) ل هۆلا كۆنفرانسان هاته گێران، و بۆ ماوێ دوو رۆژان دێ یێ به‌رده‌وام بیت.
ده‌سپێكرنا كۆنفرانسی ب ڤه‌كرنا پێشانگه‌هه‌كا وێنێن فۆتۆگرافی یێن رۆژان و چالاكیێن شوره‌شێ و كورته فلمه‌كێ دكیۆمێنتاری ل دور شۆره‌شا ئه‌یلولێ ده‌ستپێكر، و چه‌ند په‌یڤ هاتنه خاندن.
سه‌روكێ كۆنفرانسی، د. نه‌شوان شكری، رێڤه‌به‌رێ سه‌نته‌رێ بێشكچی د په‌یڤه‌كی دا ئارمانجا ڤی كۆنفرانسی دیاركر، كو گه‌له‌ك نڤیسین ل دۆر لایه‌نێن (جڤاكی، سیاسی، ئابووری و له‌شكه‌ری و گه‌له‌ك لایه‌نێن دی) یێن شوره‌شێ هاتینه نڤیسین، ب دیتنا سه‌رپه‌رشتێن زانستی یێن ڤی كۆنفرانسی تا نوكه ب شێوه‌كێ پێدڤی د دۆرهێلێ زانستی دا بابه‌ت نه‌هاتینه ڤه‌وژارتن، له‌وما ئێك ژ ئارمانجێن سه‌ره‌كی یێن كونفرانسی پیشكێش كرنا چه‌ند بابه‌تان و كه‌ره‌ستێن نوی یه ل دۆر شۆره‌شێ، و گۆت ژی ئه‌م شیاینه كۆنفرانسی به‌ره‌ف ئاقاره‌كی ببه‌ین كو ده‌رئه‌نجامێن باش هه‌بن ب تایبه‌ت د دوو خالان دا، یا ئێكێ چاپكرنا بیست په‌رتووكان ل دۆر بابه‌تێن جودا جودا یێن شۆروشێ، هه‌روه‌سا وه‌رگرتن و چاپكرنا 28 ڤه‌كۆلینێن زانستی ل دۆر لایه‌نێن جودا یێن شوروشێ.
هه‌ر د كۆنفرانسی دا په‌یڤا جه‌نابێ سه‌رۆك بارزانی هاته خاندن ژلایێ به‌رێز، عه‌لی عه‌ونی، ئه‌ندامێ سه‌ركردایه‌تیا پارتی دیموكراتی كوردستان كو ئاماژه دابوو وێ چه‌ندێ، كو شۆره‌شا ئه‌یلولێ ب رێبه‌رایه‌تیا جه‌نابێ بارزانیێ نه‌مر ئێكه ژ گرنگترین قووناغێن دیرۆكا خه‌باتا هه‌ڤچه‌رخا گه‌لێ كوردستانێ، هه‌روه‌سا ئاماژه دایه وێ چه‌ندێ ژی كو شۆره‌شا ئه‌یلولێ شۆره‌شه‌كا كوردستانێ بوو و دهه‌مان ده‌م دا شۆره‌شه‌كا عیراقی بوو، شۆره‌شا ئه‌یلولێ ببوو پشت و نهانی بۆ خه‌لكێ تێكوشه‌ر و خه‌باتگێرێ عیراقی.
د په‌یڤا جه‌نابێ سه‌رۆك بارزانی دا هه‌روه‌سا هاتیه، كو مه‌زنترین ده‌سكه‌فتێ سیاسی و یاسایی د دیرۆكا شۆره‌شا ئه‌یلولێ دا رێككه‌فتننامه‌یا 11 ی ئادارا 1970 بوو، بۆ جارا ئێكێ بوو پشتی داگیركاریێ و پارچه‌كرنا ب زۆرداریا كوردستانێ گه‌لێ كوردستانێ ب رێكا خه‌باتا سیاسی و چه‌كداری و جه‌ماوه‌ری ڤه بكاریت حكومه‌تا عیراقێ نه‌چار بكه‌ت دانپێدانێ ب هنده‌ك ژ مافێن وی بكه‌ت.
سه‌رۆكێ زانكۆیا دهۆك، د. داود سلیمان ئه‌تروشی، د په‌یڤا خۆدا گۆت شۆره‌شا ئه‌یلوولێ ب سه‌ركردایه‌تیا بارزانیێ نه‌مر، و وه‌كو درێژترین و كاریگه‌رترین شۆره‌ش د دیرۆكا هه‌ڤچه‌رخا كوردی دا، تایبه‌تمه‌ندیێن مه‌زن هه‌بوون و وه‌كو میراتگرا بزاڤێن شۆره‌شگێریێن كوردی دهێته ته‌ماشاكرن و تا نوكه ژی ده‌ستكه‌فتێن وێ به‌رده‌وامن، له‌ورا ژی پێدڤیه ب به‌رده‌وامی ڤه‌كۆلینێن زانستی، د بوارێن جودا دا لدۆر بهێنه ئه‌نجامدان.
د. داود سلیمان ئه‌تروشی، ئه‌و ژی گۆت، شۆره‌شا ئه‌یلوولێ شۆره‌شه‌كا سه‌رتاسه‌ری بوو و هه‌می پێكهاته‌یێن كوردستانێ ب خۆ ڤه گرتبوون، شۆره‌شه‌كا دویر بوو ژ سیاسه‌تا ناوچه‌گه‌ریێ، ل زاخۆ تاكو خانه‌قین ڤه‌گرتبوو و ل ژێر سه‌ركردایه‌تیا ئێكگرتی دهاته برێڤه‌برن، هه‌روه‌سا ئارمانجێن ڤێ شۆره‌شا مه‌زن زه‌لال بوون و گۆتارا وێ یا سیاسی یا ئاشكرا و ده‌ستنیشانكری بوو.
دیار ژی كر كو د ڤی كۆنفرانسی دا ئه‌ڤ شۆره‌شه نه بتنێ ژ لایێ دیرۆكی، سیاسی، نه‌ته‌وه‌یی و جیوگرافی ڤه هاتیه ڤه‌كۆلین. به‌لكو ژ گه‌له‌ك لایێن دی ژی ڤه، وه‌كو لایه‌نێ ئابووری، میدیایی، سایكۆلۆژی و هونه‌ری و گه‌له‌ك لایێن دی، ئه‌م ڤێ یه‌كێ ب پێنگاڤه‌كا گرنگ و هه‌ژی دبینین و د وێ باوه‌رێ داینه پێدڤیه ژ هه‌ر لایه‌كی ڤه، ئه‌ڤ شۆره‌شا بوویه وه‌رچه‌رخانه‌كا دیرۆكی، بهێته ڤه‌كۆلین.
په‌یڤا ده‌سته‌یا ئینسكلۆپیدیا پارتی دیموكراتی كوردستان ژلایێ به‌رێز، سابر عه‌بدوللا قادۆ، ڤه هاته خاندن و تێدا ئاماژه دا، كو گه‌له‌ك نڤیسین و دیدارێن رادیۆ و تێله‌فزیۆنی ل دۆر شۆره‌شا ئه‌یلولێ هه‌بووینه به‌لێ ئه‌ڤ كاره ب ره‌نگێ ئه‌كادیمی و زانستی كێمتر بوون، چونكو ئه‌ڤ شۆره‌شه به‌رێ بناغه‌یی یێ ئێكگرتن و ئێكرێزیا گه‌لێ كوردستانێ یه و كاریگه‌ری ل سه‌ر ده‌ڤه‌رێ هه‌بوو له‌ورا ره‌هه‌ندێن وێ یێن جودا پێدڤی ب ڤه‌كۆلینێن زانستی یێن پتر هه‌یه، ئه‌م وه‌سا ژی دبینین كو ئه‌ڤ ناساندنه نه ئه‌ركێ ئێك سه‌نته‌ر و ده‌سته‌یه‌كی نینه به‌لكو ئه‌ركێ هه‌میانه و ئه‌ركێ زانكۆیێن كوردستانێ یه كو ب دیتنه‌كا ئه‌كادیمی سه‌حكه‌نه مێژوویا پر سه‌روه‌ریا ڤی نشتیمانی بده‌ن.
دڤی كۆنفرانسی دا حه‌فت په‌نه‌ل ل دۆر لایه‌نێن جودا یێن شۆره‌شا ئه‌یلولێ دێ هێنه گه‌نگه‌شه‌كرن و ڤه‌كۆلینێن جودا جودا هێنه به‌حس كرن.