سەنتەرێ رەوشەنبیری و جڤاكی یێ زانكۆیا دهۆك دیبەیتا ریفراندوم وەكو پێنگاڤا ئێكێ بەرەف سەرخوەبوونێ ل رۆژا 29/5/2016 ل سەنتەری ئەنجام دا.
د ڤێ دیبەتێ دا سەرۆكێ زانكۆیا دهۆك پرۆفیسۆر د. مسلح دهۆكی گۆت پشتی چەندین سالێن سەربورا فیدرالیێ ئەڤرۆ زەمینە گەلەكا هاریكارە ب تایبەت ئەڤ گوهورینێن پەیدابووین ل دەڤەرێ ب گشتی و عیراقێ ب تایبەتی بۆ ئەنجام دانا ریفراندومێ و دڤێت ئەم بخو پێ راببین وەكو پرۆژەكێ نەتەوەی چونكو پرۆژەكێ نەتەوەی یێ هەمی كوردانە.
د تەوەرێ ئێكێ دا كو ل ژێر ناڤ و نیشانێن ریفراندوم ژ رویێ یاسایی ڤە و چاوانیا ئەنجامدانا وێ رێنجبەر جەمیل گۆت ژ لایێ یاسایی ڤە ریفراندوم زڤرینە بۆ رەئیا گەلی ل سەر بابەتەكێ تەشریعی یان دستوری یان سیاسی و گەل دێ چارەنڤیسێ خو دیار كەت، ئاماژە ژی دا چەند بەند و مادێن قانونی ب تایبەتی دستورێ عیراقێ یێ سالا 2005 كو د دیباجا وی دا هاتیە بێگیری كرن ب ڤی دستوری ئێكەتیا ئاخا عیراقێ د پارێزیت.
تەوەرێ دوێ یێ تەرخان كری بوو بۆ ریفراندوم ژ رویێ سیاسی ڤە و چەند نموونێن ناڤدەولەتی، ل دۆر ڤی بابەتی د. هەوار نێروەی دیاركر كو 103 ریفراندوم بۆ دیاركرنا چارەنڤیسی هەتا نوكە هاتینە كرن و 43 هەرێمان د ڤان ریفراندومان دا سەربەخویا خۆ وەرگرتیە، گۆت ژی روژهەلاتا ناڤەراست یا ل دەستپێكا قوناغا دیموكراسیێ و دەم یێ گونجایە بو ریفراندومێ.
د ڤێ دیبەتێ دا سەرۆكێ زانكۆیا دهۆك و چەند مامۆستا و سیاسەتڤان و یاسازان بەرهەڤ ببون و ب درێژی گەنگەشە ل سەر ڤی بابەتی هاتە كرن ژ رویێ یاسایی و سیاسی ڤە.