رۆژا چوارشەمبی رێكەڤتی ١٨ـی چریا ئێكێ ٢٠٢٣، د ریورەسمەكی دا و ب ئامادەبوونا وەزیرێ خواندنا بلند و ڤەكۆلینێن زانستی د. ئارام محەمەد قادر و شاندێ ل گەل دا و بەرپرسێن سازیێن حكومی و ئەكادیمی و حزبی و قوتابی و مامۆستا و ستافێ ئەكادیمی و كارگێری یێ زانكۆیا دھۆك و مێڤانێن دەرڤەی زانكۆیێ، "پلانا ستراتیژی یا زانكۆیا دھۆك ٢٠٢٣ – ٢٠٣٨" ھاتە راگەھاندن.
پەیڤا بخێرھاتن و دەستپێكرنێ ژ لایێ سەرۆكێ زانكۆیا دھۆك د. داود سلێمان ئەتروشی ڤە ھاتە پێشكێشكرن، تێدا خۆشحالیا خۆ دەربری كو بۆ ئێكەمین جارە زانكۆیا دھۆك هەر ژ دامەزراندنێ پلانەكا ستراتیژی رادگەھینیت، و رۆژا راگەھاندنا "پلانا ستراتیژی یا زانكۆیا دھۆك ٢٠٢٣ – ٢٠٣٨" ب رۆژەكا مێژوویی وەسفكر، ئەڤ چەندەژی بۆ سێ ئەگەران ڤەگەراند، ئەگەرێ ئێكێ ئەو بوویە كو زانكۆیا دھۆك ھەر ژ دامەزراندنێ ھەتا نوكە بۆ ئێكەمین جارە پلانەكا ستراتیژی دادنیت، یێ دووێ ئەوە كو جڤاتا زانكۆیێ یا رژد بوو ل سەر دانانا پلانەكا ستراتیژی و ئەڤ پلانە بەرھەمێ ئەوێ رژدیا جڤاتا زانكۆیێ یە، ئەگەرێ سێیێ ژی، بۆ مە دیار بوو كو مە شیانێن مەزن ھەنە، ژبەركو پلانا ستراتیژی ھەمی ب ھەولێن ستافێ زانكۆیا دھۆك بوویە بێی وەرگرتنا ھاریكاریێ ژ چ لایەنێن دەرڤە.
دیسان سەرۆكێ زانكۆیێ ئاماژە ب ئەوێ چەندێ كر، كو باشتركرنا كارێ كارگێری و ھەبوونا پلانەكا ستراتیژی دێ دەلیڤێن باشتر پەیداكەت و شیانێک پشكداریەكا چالاكتر د ناڤ جڤاكی دا دابینكەت، و ب ڤێ پلانێ دێ سنۆرێن زانكۆیێ دەرباز كەین و پتر بەرەڤ جڤاكی چین. دیسان ئارمانجا سەرەكی ژ دانانا پلانا ستراتیژی باشتركرن و پێشئێخستنا پرۆگرامێن خواندنێ و گەھاندنا وان بۆ ئاستێ ناڤدەولەتی، داكو د ئاستێن بلند دا بشێین ركابەریێ بكەین و بازارێ كاری بۆ گەنجێن خۆ دابینبكەین.
ل دویڤ دا سەرۆكێ زانكۆیێ باس ل ھەر چوار پرۆژێن سەرەكی یێن پلانا ستراتیژی كر كو "پرۆژێ گەشەپێدانا كەمپا كەسك و پیادەدۆست، پرۆژێ بجھئینانا پێڤاژۆیا بۆلۆنیا، پرۆژێ پێشڤەبرنا ژێرخانا دیجیتالی، پرۆژێ پێشڤەبرنا كارگێریا زانكۆیێ" بخۆڤەدگریت و دیاركر كو ھندەك ژ ڤان پرۆژان ب شێوەیێ كرداری د قۆناغا جێبەجێكرنێ دانە، بەلێ ب شێوكێ گشتی ئاماژە ب ئەوێ چەندێ دا كو ھەر ژ رۆژا راگەھاندنا پلانا ستراتیژی دێ زانكۆیا دھۆك دەست ب جێبەجێكرنا وێ كەت و وەكو رێبازێ یە و بۆ ماوێ ١٥ سالێن بھێت دێ ل دویڤ چیت.
ھەروەسا سەرۆكێ زانكۆیێ ئاماژەدا دامەزراندنا سەنتەرێ ڤەكۆلینێن سازی، و لیژنا دانانا پلانا ستراتیژی و ئوفیسا دارێژتنا سیاسەتا، كو ئەڤ سازیە ل زانكۆیێن دی یێن ھەرێمێ ناھێنە دیتن، ئەڤ چەندەژی ب وێ مەرەمێ ھاتیە ئەنجامدان داكو گوھۆرینێن جۆری ئەنجامبدەین.
ل دویڤ دا، پەیڤەك ژ لایێ وەزیرێ خواندنا بلند و ڤەكۆلینێن زانستی، د. ئارام محەمەد قادر ڤە ھاتە پێشكێشكر و تێدا خۆشحالیا خۆ بۆ پشكداربوونێ د رێورەسمێ راگەھاندنا پلانا ستراتیژیا زانكۆیا دھۆك دا دیاركر و ب پێنگاڤەكا گرنگ وەسفكر. دیسان باس ل گرنگیا ھەبوونا پلانا ستراتیژی كر، ب تایبەت بۆ سازیێن ئەكادیمی و ھیڤی خواست پلانا ستراتیژی یا زانكۆیا دھۆك سەركەڤتنێ ب دەستخۆڤەبینیت، و باس ل كەتوارێ ب زەحمەت و پڕی ئاستەنگ كر و گۆت "پێدڤیە بەربەستا دەرباز بكەین و خۆ ل گەل گوھۆرینان بگونجینین"، ل دویماھیێ ژی پشتەڤانیا خۆ بۆ زانكۆیا دھۆك و پلانا وێ یا ستراتیژی و پرۆژێن وێ راگەهاند و دیاركر كو ب سەركەڤتنا پلانا ستراتیژی یا زانكۆیا دھۆك دێ دەڤەر ھەمی دێ بەرەڤ پێشڤەچیت و گوھۆرین ل سەر ھەمی ئاستان ھێنە رویدان.
د رێورەسمی دا، رێڤەبەرێ سەنتەرێ ڤەكۆلینێن سازی، د. فائق دیكۆ ب گشتی باس ل "پلانا ستراتیژی یا زانكۆیا دھۆك ٢٠٢٣ – ٢٠٣٨" کر و بڕگە و ئەرك و ئارمانجێن ھەر قۆناغەكێ رۆنكرن. ل دویڤ دا، د. دلشاد عەبدولجەبار حەلیم هاریکارێ سەرۆکێ زانکۆیا دهۆک باس ل پرۆژێ "گەشەپێدانا کەمپەکا کەسک و پیادەدۆست" کر و پلانا زانکۆیا دهۆک د ڤی بواری دا شرۆڤەکر و ئەو پرۆژێن د ڤی بواری دا ل زانکۆیا دهۆک هاتینە دەستپێکرن نیشاندان، ژ وان ژی (بۆتانیکال گاردن Botanical Garden). ژ لایێ خۆ ڤە رێڤەبەرا دلنیا جۆری، د. شەھین عەبدوللا عەبدولكەریم باس ل پرۆژێ "بجھئینانا پێڤاژۆیا بۆلۆنیا" كر و ئارمانجا پرۆژەی دیاكر كو بەرزكرنا ئاستێ پرۆگرامێن خواندنێ یە و گەھشتنە ب ئاستێ ناڤدەولەتی. ل دویڤ دا مامۆستا ھاریكار فەیسەل خەیروللا باس ل پرۆژێ "پێشڤەبرنا ژێرخانا دیجیتالی" یا زانكۆیا دھۆك كر، كو ئێكە ژ پێدڤیێن سەرەكی د سەردەمێ نوی یێ تەكنۆلۆژیایێ دا و ئەڤ پرۆژە پێنگاڤەكا مەزنە بۆ ڤێراگەھشتن ب ئاستێ زانكۆیێن جیھانی د بوارێ تەكنۆلۆژیایێ دا. دیسان د. فائق دیكۆ باس ل پرۆژێ "پێشڤەبرنا كارگێریا زانكۆیێ" كر وەك پێدڤیەكا سەردەمیانە بۆ دووبارە رێكخستنا كارێ كارگێری. ل دویماھیێ ژی پرۆژەكێ پێشنیاركری یێ تایبەت ب باوەرناما ماستەرێ ب "كاریگەریا سازیێن پەروەردەیی" ڤە ژلایێ ھاریكارێ سەرۆكێ زانكۆیێ د. لوقمان ھادی حەسەن ڤە ھاتە پێشكێشكرن.
ل دویماهیێ، سەرۆكێ زانكۆیا دهۆک هەر چوار پرۆژێن د چارچۆڤێ ۆلانا ستراتیژی یا زانکۆیا دهۆک دا پێشکێشی وەزیرێ خواندنا بلند و ڤەکۆلینێن زانستی کر و وەزیرێ خواندنا بلند ژی پشتەڤانیا خۆ بۆ هەر چوار پرۆژا دیارکر. پاشی سەرۆکێ زانکۆیا دهۆک سوپاسیێن زانكۆیا دھۆك ئاراستەی ئامادەبوویا و لیژنا بەرھەڤكرنا پلانا ستراتیژیا زانكۆیێ و جڤاتا زانكۆیێ و مامۆستا و قوتابی و ستافێ كارگێریێ زانكۆیێ كر و لایەنێن پشتەڤان كرن، و داخواز ژ كەس و لایەنێن پەیوەندیدار كر ھەڤكار و پشتەڤان بن بۆ سەرئێخستنا ڤێ پلانێ.
راگەھاندنا زانكۆیا دھۆك؛ ١٩ـی چریا ئێكێ ٢٠٢٣
راپۆرت: ماھر كێستەیی
وەرگێران: فاطمة محمود ، مێڤان محمد صالح
فۆتۆ: محەمەد عەبدولكەریم