د سەرەدانا خۆدا بۆ زانكۆیا دھۆك قونسلێ گشتی یێ رۆسیا فیدرال ل ھەولێرێ ماكسیم رۆبێن، رێكەڤتی ١٦ـی گولانێ ٢٠٢٣ پشكداری روینشتنەكا ڤەكری بوو ل سەنتەرێ قوتابیان، ب ئامادەبوونا د. نەبەز ئیبراھیم محەمەد ھارێكارێ سەرۆكێ زانكۆیێ بۆ كاروبارێن قوتابیا و د. سەعید خودێدا عەلۆ راگرێ كولیژا زانستێن مرۆڤایەتی و مامۆستا و قوتابیێن پشكا سیاسەتا گشتی ل كولیژا زانستێن مرۆڤایەتی و پشكا پەیوەندیێن ناڤدەولەتی و دپلۆماسی ل كولیژا زانستێن سیاسی و ستافێ ئەكادیمی یێ زانكۆیا دھۆك.
ل دەستپێكێ د. سەعید خودیدا ب ناڤێ زانكۆیا دھۆك بخێرھاتنا بالیۆزێ گشتی یێ رۆسیا فیدرال ل ھەولێرێ كر و خۆشحالیا خۆ دەربری بۆ ئێكەم سەرەدانا قونسلێ گشتی یێ رۆسیا بۆ زانكۆیا دھۆك، ل دویڤدا ناڤبری ب كورتی باس ل دیرۆكا پەیوەندیێن كوردا و رۆسیا و پالپشتیا رۆسیا بۆ بزاڤا رزگاریخوازا كوردی كر، ھەر ژ سالا ١٩٥٨ێ و ھەتا سالا ١٩٩١ێ و پشتی گوھۆرینا سیستەمێ رۆسیا و دانانا سیستەمێ كۆماری یێ فیدرال، كو پەروەندیێن كوردا و رۆسیا بەرەڤ باشتر چوون. پشتی سالا ٢٠٠٣ و ژناڤچوونا رژێما بەعس پەیوەندیێن كوردا و رۆسیا د گەشەكرنەكا بەرچاڤ بخۆڤەدیتیە د بوارێن جودا دا.
ل دویڤ دا روینشتن ژلایێ مامۆستا محەمەد تەتەرخان ھاتە ب رێڤەبرن. ماكسیم رۆبێن ل دەستپێكێ خۆشحالیا خۆ دەربری بۆ ئامادەبوونا وی ل ناڤەندەكا ئەكادیمی كو ببیتە جھێ مفای بۆ مامۆستا و قوتابیان. ل دویڤ دا باس ل دیرۆكا پەیوەندیێن دناڤبەرا رۆسیا و كوردا كر و ئاماژە ب ئەوێ چەندێ دا كو رۆسیا ئێكەم وەلات بوو ڤەكۆلین ل سەر مللەتێ كورد كرین و دیاركر كو زانستێ كوردولوجی ل رۆسیا سەرھلدایە، ئەڤەژی گرنگیا مللەتێ كورد بۆ رۆسیا نیشان ددەت. دیسان ناڤبری باس ل پالپشتیا رۆسیا بۆ بزاڤا رزگاریخوازا كوردی كر ب تایبەتی ل دەمێ بارزانیێ نەمر ل گەل نێزیكی ٥٠٠ ھەڤالێن خۆ بەرەڤ ئێكەتیا سوڤیەتی چوو و ل وێرێ رێزەكا زۆر وەك سەركردێ مللەتەكی لێ ھاتیە گرتن و بۆ ماوێ ١٢ سالان ل وێرێ وەك مێھڤان ماین، د ئەڤی ماوەیێ دا پەیوەندیێن جڤاكی دناڤبەرا گەلێ رۆسیا و كوردا دروستبووینە.
د بەردەوامیدانا خۆدا ماكسیم رۆبێن باس ل پەیوەندیێن ئابووری یێن رۆسیا ل گەل ھەرێما كوردستانێ كر و گوت "رۆسیا ئێكەم وەلات بوویە قۆنسلخانا خۆ ل ھەولێرێ ل سالا ٢٠٠٧ێ ڤەكری، دیسان د دەمێن سەخت دا دەمێ شەرێ داعش پتریا وەلاتان كومپانیێن خۆ ژ مەترسیا شەری ڤەكێشان، لێ رۆسیا بەردەوامی ب كارێ خۆ ل ھەرێما كوردستانێ دایە". دیسان ماكسیم رۆبێن دیاركر كو مۆسكو وكو یاریكەرەكێ سەرەكی بۆ پاراستنا ئاساییشا رۆژھەلاتا ناڤین تەماشەی ھەرێما كوردستانێ دكەت، لەورا ھەولددەت پەیوەندیێن خۆ ل گەل دا بەرەڤ پێشڤە ببەت ب تایبەتی د بوارێ ئابووریدا، دیسان ئاماژە ب قەبارێ مەزن یێ وەبەرھێنانا كومپانیێن رۆسی ل ھەرێما كوردستانێ د بوارێ وزەیێ دا.
ل دویماھیێ بالیۆزێ گشتی یێ رۆسیا فیدرال ل ھەولێرێ ئاماژە ب پەیوەندیێن بوارێ پەروەردە و فێركرنێ دا ئەوژی ب رێكا تەرخانكرنا كورسیێن خواندنا بلند ژلایێ رۆسیا ڤە بۆ قوتابیێن ھەرێما كوردستانێ كو د ماوێ بووریدا ٦٠ كورسیێن خواندنێ بۆ ھەولاتیێن ھەرێما كوردستانێ دابینكرینە و دیاركر كو د داھاتی دا ئەڤ ژمارە دێ ھێتە زێدەكرن.
ل دویماھیا روینشتنێ دەرگەھێ دانوستاندنێ ھاتە ڤەكرن و قوتابی و مامۆستایێن ئامادەبووی پرسیارێن خۆ دەربارەی پەیوەندیێن ھەرێما كوردستانێ و رۆسیا، سیاسەتا رۆسیا بەرامبەر دۆزا مللەتێ كورد، مژارا شەرێ ئوكرانیا و چەندین پرسیارێن دی ئاراستەی ماكسیم رۆبێن كرن، ویژی ژلایێ خۆڤە بەرسڤ ل سەر پرسیارێن وان دا.
راگەھاندنا زانكۆیا دھۆك؛ ١٧ـی گولان ٢٠٢٣
راپۆرت: ماھر كێستەیی
فۆتۆ: محەمەد عەبدولكەریم و عەلی بانكی